انجام سرویس‌های دورهای و تعویض به‌موقع قطعات مصرفی، مهم‌ترین روش جلوگیری از خرابی‌های ناگهانی و هزینه‌های سنگین تعمیراتی است. شرکت کرمان موتور به‌عنوان عرضه‌کنندهٔ خودروهای جک (JAC)، لیفان (Lifan) و کی‌ام‌سی (KMC) در ایران، دستورالعمل‌های رسمی و توصیه‌های متعددی برای نگهداری منظم این خودروها منتشر کرده است. اما تنوع مدل‌ها (نظیر جک S3، جک S5، لیفان X60، لیفان 820، کی‌ام‌سی T8 یا K7) و تفاوت‌های موجود در نوع موتور (اتمسفریک، توربو TGDI)، نوع گیربکس (دستی، اتوماتیک CVT، دوکلاچه DCT)، تسمه تایم یا زنجیر تایم، ممکن است رانندگان را در انتخاب بازه‌های مناسب سرویس سردرگم سازد. در صورتی مواجه با هر گونه سوال در این موارد اگر خودروی شما دارای گارانتی است با شماره ۰۲۱۴۲۷۲۴ و در غیر این صورت با شماره ۴۶۱۳۳۲۱۱-۰۲۱ تماس بگیرید.
فهرست مطالب
چرا تعویض به‌موقع قطعات مصرفی حیاتی است؟
حفظ راندمان و جلوگیری از آسیب‌های ثانویه: روغن موتور یا گیربکس کهنه، راندمان و خنک‌کاری قطعات را مختل می‌کند. تسمه تایم فرسوده ممکن است پاره شود و آسیب‌های چندمیلیونی به سرسیلندر وارد کند.
ایمنی در رانندگی: لنت ترمز، باتری و شمع همگی در ایجاد یک رانندگی ایمن و بدون دردسر موثرند. خرابی هرکدام می‌تواند خودرو را در میانهٔ راه متوقف یا کنترل آن را دشوار کند.
رعایت گارانتی: در مدل‌های جدید، گارانتی شرکت کرمان موتور شرط کرده که سرویس‌ها در فواصل مشخص انجام شود؛ در غیر این صورت، پوشش گارانتی باطل می‌شود.
افزایش ارزش فروش مجدد: خودروهایی که سوابق تعویض به‌موقع روغن، تسمه تایم و سایر قطعات مصرفی را دارند، در بازار دست‌دوم ارزش بالاتری برخوردار هستند.
مروری بر زمان‌بندی سرویس توصیه‌شده برای خودروهای کرمان موتور
پیش از ورود به جزئیات، بهتر است یک نمای کلی از بازه‌های زمانی و کیلومتری برای سرویس‌های دورهای داشته باشیم. در جدول زیر، خلاصه‌ای از این فواصل ارائه می‌شود. سپس در بخش‌های بعدی، هر جزء مصرفی را جداگانه بررسی می‌کنیم.
| قطعه یا سرویس | بازه کیلومتر (زمان) | انواع مدل (جک/لیفان/KMC) | توضیحات |
|---|---|---|---|
| روغن موتور و فیلتر روغن | ۵۰۰۰ تا ۷۰۰۰ کیلومتر (یا هر ۶ ماه) | همه مدل‌ها (TGDI توصیه ۵۰۰۰) | در شرایط ترافیک سنگین یا گرمای بالا، زمان کوتاه‌تر شود |
| فیلتر هوا | هر ۱۰هزارکیلومتر یا با هر تعویض روغن | جک S3/S5، لیفان X60/620، KMC T8/K7 | در مناطق گردوخاکی یا مسیرهای خاکی، زودتر عوض شود |
| فیلتر سوخت | هر ۲۰هزارکیلومتر یا سالانه | بنزینی و دیزلی | کیفیت پایین سوخت لزوم تعویض زودتر را افزایش می‌دهد |
| روغن گیربکس دستی | ۴۰هزارکیلومتر یا ۲ سال | مدل‌های جک J4، لیفان X50 دستی، … | در صورت نشتی یا صدای دنده، بازبینی زودهنگام انجام شود |
| روغن گیربکس اتومات (CVT/DCT) | ۲۰هزار تا ۳۰هزارکیلومتر (یا هر ۲ سال) | جک S5 اتومات، لیفان 820، KMC K7 و … | در ترافیک سنگین، گرمای بالا، رانندگی کوهستانی پیشنهاد تعویض در ۲۰هزار است |
| تسمه تایم | ۶۰هزارکیلومتر یا ۵ سال (در برخی مدل‌ها ۴۰هزارکیلومتر) | بسته به مدل (جک J4، لیفان X60، …) | در صورت شنیدن صدای جیرجیر یا علائم پوسیدگی، زودتر اقدام شود |
| زنجیر تایم | بازدید دورهای؛ تعویض معمولاً پس از ۱۰۰هزار تا ۱۵۰هزارکیلومتر | مدل‌های جدید S5 یا K7 با زنجیر تایم | در صورت صدای زنجیر یا ضربه، احتمالا کشنده (Tensioner) باید عوض شود |
| شمع و وایر | هر ۲۰هزار تا ۳۰هزارکیلومتر (شمع معمولی)، ۶۰هزار به بالا (شمع پلاتینیوم) | همه مدل‌ها | در موتورهای توربو TGDI، توصیه به شمع‌های مقاوم و حرارت بالا می‌شود |
| لنت ترمز | ۲۰هزار تا ۴۰هزارکیلومتر (بسته به سبک رانندگی) | همه مدل‌ها | ترافیک شهری عمر لنت را کمتر می‌کند؛ بازدید دورهای مهم است |
| باتری | ۲ تا ۳ سال (یا تست سالیانه) | همه مدل‌ها | در هوای گرم عمر کوتاه‌تر می‌شود؛ اگر ولتاژ افت کند، تعویض فوری لازم است |
نکته: بازه‌های ارائه‌شده عمومی است. همواره به دفترچه و نمایندگی مجاز برای عدد دقیق مدل خودرو خودتان مراجعه کنید.
نکات فنی قطعات مصرفی
روغن موتور و فیلتر روغن
روانکاری قطعات داخلی، جذب ذرات آلاینده و کاهش دمای اصطکاک. در موتورهای توربو (TGDI) حساسیت بالاتر بوده و روغن زودتر اکسید می‌شود. برای مدل های TGDI عموماً SAE 5W-30 یا 5W-40 با استاندارد API SN یا SP مناسب است. موتورهای توربو نیازمند ضدسایش قوی هستند. همچنین فیلتر روغن اگر استاندارد نباشد (جنس ضعیف)، ممکن است فشار روغن مناسب تامین نشود یا ذرات ریز عبور کنند.
تسمه تایم یا زنجیر تایم
در مدل‌هایی مانند جک J4، لیفان X60، عموماً تسمه تایم هر ۶۰هزارکیلومتر باید تعویض شود. برای برخی مدل‌ها ۴۰هزارکیلومتر اعلام می‌شود. پارگی تسمه، برخورد سوپاپ با پیستون و خسارات میلیونی در پی دارد. در موتورهای جدیدتر (جک S5 نیوفیس یا KMC K7)، زنجیر تایم جای تسمه را گرفته و عمر طولانی‌تری دارد (۱۰۰هزار تا ۱۵۰هزارکیلومتر). بااین‌حال، کشش زنجیر و سالم‌بودن دنده‌های آن باید دورهای بازبینی شود تا از صداها یا ارتعاش اضافی جلوگیری کند.
روغن گیربکس (دستی / اتوماتیک)
برای گیربکس‌های دستی روغن ۷۵W-80 یا ۸۵W-90 بسته به دفترچه، با فواصل ۴۰هزارکیلومتر قابل تعویض. رانندگی در سربالایی یا بار سنگین، بازه را کوتاه می‌کند. گیربکس‌های اتوماتیک (CVT/DCT) روغن CVTfluid یا DCTfluid با فرمول کاملاً متفاوت از ATF سنتی نیاز دارند. اگر رنگ روغن قهوه‌ای تیره یا بوی سوختگی داشته باشد، باید زودتر از موعد پیشنهادشده تعویض شود.
شمع و وایر
شمع معمولی الکترود مسی، هر ۲۰هزارکیلومتر کارکرد مفید دارد. پس از آن فاصله جرقه زیاد شده و احتراق ناقص می‌گردد. همچنین، شمع پلاتینیوم و ایریدیوم در موتورهای TGDI یا مدل‌های جدید، تا ۶۰هزارکیلومتر دوام می‌آورند. هرچند بازهم در ترافیک یا گردوخاک ممکن است عمر آن کمتر شود.
درباره وایر شمع لازم به ذکر است برخی مدل‌ها تک‌کوئل دارند و وایر حذف شده؛ اما اگر وایر وجود دارد، هر ۴۰هزارکیلومتر بازبینی شود و در صورت ترک یا نشتی جریان تعویض شود.
فیلترها (هوا، سوخت، کابین)
فیلتر هوا باید هر ۱۰هزارکیلومتر یا کمتر در صورت گردوخاک تعویض گردد. گرفتگی فیلتر هوا منجر به کاهش توان موتور و افزایش مصرف سوخت می‌شود. فیلتر سوخت نیز از آنجایی که بنزین و گازوئیل ناخالصی زیادی دارد؛ بهتر است هر ۲۰هزارکیلومتر تعویض شود. در موتورهای انژکتوری پرفشار (GDI/TGDI)، گرفتگی فیلتر موجب احتراق ناقص و صدمه به پمپ سوخت می‌شود. در مورد فیلتر کابین، برای کیفیت تهویه داخل اتاق، هرسال تعویض شود. آلرژی و مشکلات تنفسی راننده نیز درصورت فرسودگی فیلتر تشدید می‌شود.
لنت ترمز
با سبک رانندگی شهر پرترافیک، ممکن است لنت جلوی ۲۰هزارکیلومتر تمام شود. در رانندگی جاده‌ای و منظم، ۳۵ تا ۴۰هزارکیلومتر هم ممکن است دوام داشته باشد. نشانه اتمام لنت ترمز صدای جیغ فلزی، طولانی‌شدن مسافت ترمز و افت ضخامت لنت است. حتماً در سرویس دورهای بازرسی شود. لنت‌های ارگانیک، نیمه‌متالیک و سرامیکی، هرکدام ویژگی‌های مختلف در صدای ترمز و ضریب اصطکاک دارند.
باتری
عمر مفید باتری خودرو عموماً ۲ تا ۳ سال در آب‌وهوای معتدل است. در گرمای بالا یا سرمای شدید عمر آن کمتر می‌شود. از نشانه‌های خرابی می‌توان به دیر استارت‌خوردن، نور کم چراغ‌ها در حالت موتور خاموش و بالا نیامدن پشت آمپر اشاره کرد. تست ولتاژ یا آمپراژ (Load Test) در هر سرویس توصیه می‌شود.
نکات ویژه موتورهای توربوشارژ (TGDI) در ترافیک شهری
کوتاه‌تر کردن فاصله تعویض روغن (حداکثر ۵۰۰۰کیلومتر): ترافیک سنگین منجر به بالارفتن دمای پیشرانه و اکسیدشدن روغن زودتر از زمان استاندارد می‌شود.
خنک‌کردن توربو: پس از رانندگی پرفشار یا ترافیک طولانی، اجازه دهید موتور ۳۰ تا ۶۰ ثانیه در دور آرام بماند تا توربوشارژر خنک شود. خاموش‌کردن بلافاصله موتور، رسوب روغن سوخته در محور توربو ایجاد می‌کند.
بررسی اینترکولر: گردوخاک و اجسام ممکن است پره‌های اینترکولر را بپوشاند. راندمان کاهش می‌یابد و حرارت هوا بالا می‌رود. در سرویس دورهای، شست‌وشوی اینترکولر توصیه می‌شود.
روش‌های عیب یابی در سرویس‌های دورهای
دستگاه دیاگ: نمایندگی‌های کرمان موتور از نرم‌افزار تخصصی بهره می‌برند. مکانیک بدین وسیله خطاهای ECU و TCU را می‌خواند.
چک‌لیست کامل: مواردی چون سفتی پیچ‌های چرخ، سلامت میل موج‌گیر، شیلنگ رادیاتور، وجود نشتی در زیر خودرو و تنظیم باد لاستیک‌ها بخشی از سرویس‌های دورهای است که فراموش نمی‌شوند.
تست رانندگی: مکانیک با رانندگی کوتاه در محیطی خلوت، صداهای احتمالی از جلوبندی و لرزش موتور را ارزیابی می‌کند.
چگونه از خرابی زودتر از موعد جلوگیری کنیم؟
مراقب صداهای جدید یا تغییر رفتار خودرو باشید: صدای غیرعادی در دور موتور خاص، دود آبی یا سیاه از اگزوز، لرزش فرمان، همگی نشانه‌های هشدارند. مراجعهٔ فوری به تعمیرگاه گاه می‌تواند از خرابی سنگین پیشگیری کند.
نشتی‌ها را جدی بگیرید: قطره‌های روغن یا ضدیخ زیر خودرو، حتی اگر کم باشد، باید بررسی شود؛ شاید واشر کارتل یا منبع انبساط نقص دارد و به زودی مشکل حاد خواهد شد.
کیفیت سوخت: تا حد امکان از جایگاه‌های معتبر سوخت‌گیری کنید. در موتورهای توربو، افزودنی اکتان نیز می‌تواند به کاهش ناک کمک کند، اما نباید تقلبی باشد.
دریافت فوری خدمات امداد محصولات کرمان موتور
در صورت خرابی ناگهانی در هر نقطه از جاده یا شهر، توصیه می‌شود از امداد کرمان موتور بهره ببرید. این سرویس با ارسال مکانیک سیار و در صورت نیاز، خودروبر استاندارد، علاوه بر کاهش زمان تعمیر، از بروز خسارت بیشتر جلوگیری می‌کند. مکانیک‌های امداد، به قطعات اصلی و ابزار تخصصی دسترسی دارند و می‌توانند مشکل را در محل یا نمایندگی مجاز رفع کنند. این یعنی لذت سفر و رانندگی بی‌دغدغه برای شما، و جلوگیری از هزینه‌های مازاد و تشخیص‌های غیرحرفه‌ای در مراکز نامعتبر.
در صورتی که خودروی شما دارای گارانتی فعال است با شماره ۴۲۷۲۴-۰۲۱ و در غیر این صورت با شماره ۴۶۱۳۳۲۱۱-۰۲۱ تماس بگیرید. توصیه می‌شود از تماس با سیار خطوط (به ویژه تلفن همراه) خودداری نمایید.
- . اگر بیش از ۶ ماه از آخرین تعویض روغن گذشته اما فقط ۳هزارکیلومتر رانندگی کرده‌ام، آیا نیاز به تعویض دارم؟
- بله. روغن موتور در طول زمان خواص خود را از دست می‌دهد، حتی اگر کیلومتر کمی طی شده باشد. شرکت‌های خودروسازی عموماً هر ۶ ماه یا ۵هزارکیلومتر (هرکدام زودتر برسد) را توصیه می‌کنند. مخصوصاً در ترافیک یا روشن‌ماندن زیاد موتور درجا، روغن زودتر تخریب می‌شود.
- . چرا فاصلهٔ تعویض تسمه تایم در برخی مدل‌های لیفان (۶۰هزارکیلومتر) با مدل‌های جک (۴۰هزارکیلومتر) فرق دارد؟
- طراحی موتور، جنس تسمه، تعداد سوپاپ‌ها و شرایط تست کارخانه این تفاوت را رقم می‌زند. حتی در یک مدل جک یا لیفان، سال تولید جدید ممکن است تسمه باکیفیت‌تر داشته باشد و بازه افزایش یابد. همواره به دفترچهٔ مخصوص همان مدل و سال ساخت مراجعه کنید. اگر دفترچه به‌روز ندارید، بهتر است از نمایندگی بپرسید تا از حاشیه‌امن پاره‌شدن تسمه دور بمانید.
- آیا استفاده از شمع‌های پلاتینیوم یا ایریدیوم برای موتور اتمسفریک مفید است؟
- شمع‌های پلاتینیوم یا ایریدیوم جرقه قوی‌تری دارند و طول‌عمر بالاتر (۳۰ تا ۶۰ هزارکیلومتر). حتی در یک موتور تنفس طبیعی هم می‌تواند منجر به بهبود جزئی شتاب و مصرف سوخت شود. اما قیمت بالاتری دارند. در عوض، نیاز کمتری به تعویض خواهید داشت. در موتورهای توربو TGDI، این نوع شمع‌ها ضروری است تا حرارت بالا را تحمل کنند.
